Sağlam ipler olmasa gemiler kötü havalarda denizde nasıl yol alırdı? Bu gün ise halat hala yapılıyor. Halat yapımında metotlar ve makineler 200 yıldır gelişti. Peki halat nasıl yapılıyor? sorusunun yanıtını arayacağız.
Standart bir gemi halatı 120 kulaç yani 220 metre uzunluğundadır. Bir halat, iplikler birbirlerine dolanarak yapılır. Yani 220 metre uzunluğundaki bir halat için 330 metre uzunluğunda ip gerekmektedir. Üretim yapılan fabrikanın uzunluğu ise Titanik’ten bile fazla olması gerekmektedir.
Halatın ipleri sentetik kenevirden yapılır. Naylondan daha güçlü, çürümez ve sıkı bir kavrama özelliğine sahiptir. Fırtınalı bir havada yelken açacaklar için bu güzel bir haberdir.
Halat İp Yapımı
Halat ipi makara olarakta adlandırılan büyük bobinlerden çekilerek, ardından birkaç metal diskten geçirilerek bu zorlama olarak adlandırılan bir işlemdir. İplik biçimlendirme kancasına yani çevirme mekanizmasına takılır. İplikleri birbirlerine döndürülerek sarılır.
Biçimlendirme makinası olarak adlandırılan cihaz ile ileri doğru hareket ettirilerek 180 iplik 6 güçlü ipe dönüştürülüyor. Ancak ince ip ve kalın ip aynı yöne döndürülüp halat bitirilirse bu halat düzgün durmaz. Cevap ise kalın ipi ters istikamette çevrilmesi gerekmektedir. Çevirme işlemi sırasında iplerin birbirlerine karışmasının önlemek için tahta çubuklar kullanılır.
Biçimlendirme makinası sona ulaştığında kalın halat ipleri nihayet tamamlanmış oluyor. Bunlar güçlü fakat binlerce ton ağırlığındaki yelkenleri güvenle tutacak kadar güçlü değillerdir. Bunun için ipi serme makinasına alınır. Yani bu makine 3 kalın ipi döndürerek bize kalın süper bir halat verir. Yine döndürmenin yönü ters istikamette olacaktır. Yani sola doğru.
Ayrıca halat yapımı makalemizin yanında merak edeceğinizi düşündüğümüz bumerang nasıl yapılır? yazımıza da bakabilirsiniz.
Şimdiki zorluk ise ip kalınlaştıkça sıkı ve eşit uzunlukta durabilmesinde. Bunu için kullanılan araç üst arabası deniliyor. Arabanın üzerinde bulunan içlerinden ip geçirilen tahta koniler döndürülme işleminin yeterli miktarda olmasının sağlıyorlar. Araba hareket ettikçe ileriye gitmenin etkisi ile ipler bir araya geliyor. Araba sona geldiğinde 200 metre büyük bir halat ipi meydana geliyor.
Yelkencilerin hayatı bu ipe bağlı olduğundan üretilen ipler test edilmek üzere bir makinede iki ucu bağlı bir şekilde basınç uygulayarak kalitesini test edilir. Yapılan halat 4000 kg taşıması gerekmektedir. Böylelikle gemi halatı kullanıma hazır.
Üretilen 200 metre halat ipi taşınabilmesi için temiz ve eşit aralıklarla sarılması gerekmektedir. Ayrıca bu kadar kalın ve sağlam halatların yanında süs eşyası oarak kullanılan halatlarda vardır. bunlar birçok süs eşyasını süslüyor. Örnek verecek olursak; halat avize, halat kapı süsü, halat lamba ve halat rafı gibi.
Bu makalemizde sizlere halat ipi ve halat ipinin nasıl yapıldığı hakkında bilgiler vermeye çalıştık.