Ana sayfa Keşfet Deneme Nedir ?, Deneme Nasıl Yazılır ? Deneme Örnekleri

Deneme Nedir ?, Deneme Nasıl Yazılır ? Deneme Örnekleri

6536
0
deneme;denemeler;deneme-nasil-yazilir;deneme-yazisi-nedir;deneme-nedir;deneme-ozellikleri;deneme-yazilari;deneme-yazisi-ornekleri;deneme-ornekleri;deneme-ne-demek;deneme-turu-ornekleri;deneme-yazi-turu;deneme-tanimi

Bu gün deneme konusunu anlatmaya çalışacağız. Öncelikli olarak deneme nedir ve deneme nasıl yazılır soruların cevabını bulmaya çalışacağız. Ardından deneme örnekleri nelerdir ve deneme yazıları hakkında bilgiler vermeye çalışacağız. Ayrıca deneme ne demek ve deneme yazısı nedir soruları yanıtlamaya çalışacağız.

Deneme Yazısı Nedir

Türk edebiyatında oldukça gelişmiş bir tür olan deneme, 19. yüzyıldan bu yana yaygınlaşmıştır. Peki deneme nedir sorusunun cevabı ise. Yazarın, belli bir konu hakkındaki düşüncelerini samimi ve öznel bir üslupla yazdığı yazılara deneme adı verilmektedir.

Deneme yazılarında yazar, kesin yargılara varmadan tamamen kendi duygu ve düşüncelerini ön planda tutarak yazısını kaleme almaktadır. Üslup olarak pek çok yazı türüne yakınlığıyla bilinen deneme yazılarını kaleme almak, çok kolay bir iş değildir. Deneme, samimi ve öznel olmasıyla sohbete, duygu ve düşünceleri belirtmesiyle eleştiriye benzeme riski taşımaktadır. Peki, deneme yazısı nedir, Dünya edebiyatından gösterebileceğimiz deneme yazısı örnekleri hangileridir? Deneme nasıl yazılır  Gibi deneme hakkında merak edilen tüm soruları bu makalemizde derledik.

Deneme Yazısının Özellikleri

Deneme özellikleri dendiğinde akla ilk gelenler, öznellik ve samimiyettir. Deneme yazılarında yazar, belli bir konu hakkında tamamen kendi düşüncelerini kaleme almaktadır. Deneme yazıları, bilimselliğe ve kesin kanılara yer yoktur. Yazar kendi fikirlerini ispatlama amacı gütmeden, etkileyici bir üslupla yazısını kaleme almaktadır. Samimi bir üslupla yazılan denemelerde, yazar kendi kendisiyle konuşuyormuş gibi bir hava sezilmektedir. Bu yüzden deneme yazılarında, ‘ben’ kelimesine sıkça rastlanılmaktadır.

Deneme türünde yazıyı, kesin bir sonuca bağlamak şart değildir. Denemenin en önemli özelliklerinden birisi de, herhangi bir konu sınırlaması olmamasıdır. Yazar kendi belirlediği her konu hakkında bir deneme yazısı yazabilmektedir. Denemeler, makaleler gibi düşünce planlı yazılar olsalar da, makalelere kıyasla daha kısa yazılardır.

Ayrıca deneme yazısı nedir konumuzun yanında merak edeceğinizi düşündüğümüz Edebiyatta bakış açıları yazımıza da bakabilirsiniz.

Denemenin Konusu ve Amacı

Herhangi bir konu sınırlandırması barındırmayan deneme yazıları, genellikle her konu hakkında yazılabilmektedir. Fakat genellikle insanları ve toplumları ilgilendiren konularla ilgili denemeler yazılmaktadır. Ölüm, yaşam, aşk, bilim, ahlak, siyaset gibi toplumları ve insanları ilgilendiren konularla ilgili pek çok sayıda deneme örneği mevcuttur.

Deneme türlerinde güncel olaylardan çok, genel konular ele alınmaktadır. Bu yüzden deneme yazıları, kalıcılığını korumaktadır. Deneme tanımı, samimi ve öznel bir üslupla yazılan yazılar olduğu için bir denemenin kaleme alınmasının pek çok farklı sebebi olabilir. Denemeler genellikle, yazarın belli bir konudaki kişisel duyarlılığı ve bir konuya dikkat çekme amacıyla kaleme alınmaktadır. Deneme yazılarında yazarın amacı, öğreticilik ve eleştiri de olabilmektedir.

Deneme Yazarının Özellikleri

Deneme, ustalık ve deneyim gerektiren bir yazı türü değildir. Fakat deneme yazarı, geniş bir bilgi birikimine sahip olmalıdır. Kendi düşüncelerini özgürce yansıtan bu türün yazarları, farklı düşüncelere de saygı duymalıdır. Ele aldığı konuyu, içten ve samimi bir üslupla dile getirmesi, deneme yazarlarının önemli bir özelliğidir. Deneme yazarları, dili estetik bir şekilde kullanmalıdır. Kendisiyle konuşuyormuş gibi bir sohbet havası yaratan deneme yazarları, sıkıcı bir anlatıma yer vermemelidir. Ayrıca, deneme yazarları yazılarında kişisel deneyimlerinden ve gözlemlerinden de faydalanmalıdır.

Deneme Türü Tarihi

Bazı yazarlar, deneme türünün ilk kez Asya ülkelerinde ortaya çıktığını düşünse de, deneme türü ilk kez, batı edebiyatında ortaya çıkmıştır. Başlangıçta ayrı bir tür olarak tanınmayan ve diğer türlerle bağlantılı olarak düşünülen deneme türü, zaman içerisinde kendi ölçüleriyle farklı bir tür olarak kabul görmüştür. Günümüzde, deneme ne demek diye sorulduğunda, diğer türlerden farklı pek çok özelliği söylenebilmektedir. Bilinen ilk deneme örneği Fransız yazar Montaigne’ e aittir. Eskiden deneme türüne, ‘muhasebe’ adı verilmekteydi. Sözlük anlamı ‘karşılıklı hesaplaşma’ olan muhasebe kelimesini, deneme yazılarıyla ilişkilendirmek mümkündür. Neredeyse tüm dünya edebiyatlarında, geçmişte ve günümüzde yazılan, deneme örnekleri mevcuttur.

Deneme yazı türü, beş farklı başlık altında toplayacak olursak bunlar;
– Klasik deneme,
– Felsefi deneme,
– Eleştirel deneme,
– Edebi deneme ve
– İzlenimsel eleştirel deneme şeklinde sıralanmaktadır.

19. Yüzyıldan itibaren edebiyat tarihinde oldukça önem kazanan deneme, günümüzde hala oldukça popüler bir yazı türüdür. Denemeler günümüzde, özellikle gazete ve dergilerde sıkça karşılaştığımız bir yazı türüdür.

Ayrıca deneme yazıları konulu yazımızın yanında merak edeceğinizi düşündüğümüz Mübalağa nedir yazımıza da bakabilirsiniz.

Türk Edebiyatında Deneme

Türk edebiyatında oldukça yaygın bir tür olan deneme, özellikle Servet-i Fünun döneminde oldukça önem kazanmıştır. Fakat Türk edebiyatının Cumhuriyet dönemi, deneme türünün asıl gelişimini gösterdiği dönem olarak bilinmektedir. Türk edebiyatında deneme türü yazarları genellikle, şair ya da romancı kimliğiyle öne çıkan yazarlardır. Edebiyatımızda deneme yazarı kimliğiyle öne çıkan yazar sayısı oldukça azdır. Türk edebiyatında başarılı ve özgün deneme örnekleri veren en bilinen yazar, Nurullah Ataç’tır.

Deneme Türüyle Benzerlik Gösteren Türler

Deneme türleri, eleştiri, makale ve fıkra gibi türlerle benzerlik gösterebilmektedir. Bu benzerlikleri sebebiyle, günümüzde türü anlaşılamayan yazılara da, deneme yazısı denilebilmektedir. Fakat deneme yazısı, bazı belirgin özellikleriyle, diğer yazı türlerinden ayrılmaktadır.

Makale ve Deneme Arasında Ki Farklar

Deneme ve makale yazıları çoğu zaman karıştırılsa da, aslında iki tür arasında ayrıştırıcı pek çok özellik bulunmaktadır. Deneme türü örnekleri, öznel ve samimi bir üslup ile yazılırken, makale türünde üslup, nesnel ve bilimseldir. Makalede, ele alınan konuya ilişkin kesin ve kati yargılarda bulunurken, deneme türünde, ele alınan konu kişisel görüşlerle harmanlanmaktadır. Makalede, ciddi ve kurallı bir anlatım vardır ve söz sanatlarına yer verilmez. Denemede ise, anlatım samimi ve ‘ben’ merkezlidir. Makale yazıları, deneme yazılarına göre daha uzun yazılardır.

Ayrıca deneme nedir konulu yazımızın yanında merak edeceğinizi düşündüğümüz Otobiyografi nedir Otobiyografi nasıl yazılır?  yazımıza da bakabilirsiniz.

Eleştiri ve Deneme Arasında Ki Farklar

Deneme ve eleştiri de birbirleri ile sıkça karıştırılan yazı türleridir. Deneme yazılarında, yazarın amacı bir konu hakkında kendi düşünce ve fikirlerini ortaya koymakken, eleştiri yazılarında yazar, başkaları ya da başkalarının eserleri hakkında ki düşüncelerini ortaya koymaktadır. Denemede herhangi bir konu sınırlaması yoktur fakat eleştiri türü yalnızca bir eser ya da bir yazar hakkında yazılabilmektedir. Deneme türü herhangi bir kanıt gerektirmese de, eleştiri türünde, yazarın görüşlerini kuvvetlendirecek bir dayanağa ihtiyacı vardır. Denemeler, eleştirilere göre daha kısa yazılardır ve deneme türündeki üslup, eleştiriye göre daha samimi ve sıcaktır.

Ayrıca deneme yazıları nelerdir konulu yazımızın yanında merak edeceğinizi düşündüğümüz Teşbih nedir yazımıza da bakabilirsiniz.

Fıkra ve Deneme Arasında Ki Farklar

Fıkra ve deneme, belirli özellikleri açısından birbirine oldukça benzeyen yazı türleridir. Özellikle, iki yazı türünün de düşünce yazısı olması, bazen karışıklık yaratabilmektedir. Fakat ikisi arasında, bazı farklılıklar bulunmaktadır. Fıkra yazıları, genellikle güncel olaylarla ilgili yazılırken, deneme yazılarında konular daha geneldir. Bu yüzden deneme yazıları, fıkra yazılarına göre daha kalıcıdır. İki yazı türü de, gazete ve dergilerde yayınlanan yazılar olsa da, deneme yazılarıyla kitaplarda da karşılaşılabilmektedir. Fıkralarda öne çıkan konu iken, denemelerde öne çıkan ise düşüncelerdir.

Bu makalemize denemeler konusuna değinmeye çalıştık. Deneme ne demek, deneme yazısı nedir ve deneme yazısı nasıl yazılır soruların cevabını bulmaya çalıştık. Ardından deneme özellikleri nelerdir ve deneme konuları hakkında bilgiler vermeye çalıştık. Ayrıca deneme türü nedir ve deneme nasil yazilir sorularını yanıtlamaya çalıştık.

BİR CEVAP BIRAK

Please enter your comment!
Please enter your name here